Herreinberg - Jaschkeplatz

Oj, ciągnie wilka do lasu, czyli do pisania. Tylko o czym tu pisać, jak kwiatki na działkach jeszcze nie kwitną, śmieci po zimie jeszcze nie spalają, a na krytykowanie nowej władzy jeszcze za wcześnie. Zresztą, za co krytykować, jak wszystko przebiega zgodnie z planem, a przynajmniej mam takie przeświadczenie. To, czy te plany akurat zgadzają się z moimi, to będzie wychodzić w praniu i już nawet wychodzi. No, ale jak na razie czekam aktywnie, proponując bardziej lub mniej przemyślane pomysły.

I właśnie żeby coś komuś zaproponować, choć konkretnie to nie wiem komu, pociągnąłem do lasu, a bliżej na Górę Parkową, popularnie z niemiecka określaną jako „Holinberek” (Herreinberg). Materiału przygotowanego w to słoneczne lutowe przedpołudnie wystarczy na kilka artykułów.  Najbardziej interesował mnie jednak Jaschkeplatz („a” z dwiema kropkami u góry), do którego skierowałem się w pierwszej kolejności.

Żeby jednak przekazać właściwie intencje tego pisania, cofnę się o tysiąc lat wcześniej, kiedy to Polacy i Niemcy byli przyjaciółmi. A było to na Zjeździe Gnieźnieńskim w 1000 roku za panowania cesarza Ottona III i naszego, księcia jeszcze wtedy, Bolesława Chrobrego. Taka to była przyjaźń między Niemcami i Polakami, że Bolesław Chrobry już w 1002 roku wykorzystując zamieszanie u naszych sąsiadów, kiedy to panował tam już Henryk II, zagarnął co nieco ziem na zachód od naszej granicy, a konkretnie Milsko, Miśnię i Łużyce. Pretekstem był przygotowywany zamach na naszego władcę. Potem jeszcze dołożył Morawy i Słowaczyznę w 1003 roku i Czechy w 1004 r. Jak pamiętamy z historii, w 1018 roku były jeszcze Grody Czerwieńskie i kawałek Rusi Kijowskiej. To były czasy!

No i po tysiącu latach znów jesteśmy z Niemcami przyjaciółmi. Przeżyliśmy zabory, Kulturkampf, kolonizację niemiecką (Bolesław Prus – „Placówka”) i pojednanie w Krzyżowej, by znów poczuć się w pełni gospodarzami na swojej prastarej, słowiańskiej ziemi, również na Dolnym Śląsku. Zanim jednak z Niemcami staliśmy się przyjaciółmi, udało się nam skutecznie zniszczyć prawie wszystko, co Niemców dotyczyło, oprócz domów i zakładów, bo trzeba było gdzieś mieszkać i gdzieś pracować. Trzeba było zmiany pokoleniowej i zmiany mentalności, abyśmy potrafili docenić i uszanować to, co pozostało po gospodarzach tych ziem i aby nawet zainteresować się, jak żyli i co porabiali.

Taką zniszczoną spuścizną po mieszkańcach Bielawy są również niektóre miejsca na Górze Parkowej (Herrleinberg), zwanej również Górą Krasnoludków. A, że nie jest to gołosłowne, właśnie w drodze do wspomnianego placu można nawet spotkać Jaskinię Krasnoludków.

W tym miejscu wytłumaczę się, że ciekawe obiekty od południowej strony Góry Parkowej, poznałem dopiero dwa lata temu dzięki koledze Tadeuszowi Łazowskiemu, od którego podczas „odkrywania” tych miejsc sukcesywnie dostawałem w nagrodę reprodukcje starych pocztówek czy zdjęć. Prezentuję je, dzięki uprzejmości kolegi.

Wspomniana Grota Krasnoludków właśnie tak kiedyś wyglądała. Poniżej zdjęcie współczesne.

Przechodząc żółty szlak i idąc dalej ścieżką po zboczu, dochodzi się do niewielkiego wypłaszczenia, wydawałoby się bez znaczenia. I takie spostrzeżenie jest całkiem uzasadnione, bo nie wszyscy wiedzą, że ten niewielki plac to właśnie „Joszkeplac”. Kim był Joszke, to ja nie będę pisał, ale był kimś ważnym, skoro miał nawet miejsce sobie poświęcone. Kiedy ma się przed sobą stare zdjęcie z okresu świetności tego placu, można jeszcze współcześnie dostrzec nawet jego zarysy, zaznaczone półkolem z ułożonych kamieni. Widoczna jest ta sama skała na pierwszym planie. Cały plac, jak widać, jest zarośnięty krzakami i drzewami. Po obelisku nie ma nawet śladu.

Słyszałem o tym obelisku, że nasi go po wojnie przewrócili. Może liczono na jakieś skarby pod nim? Była też taka plotka, że podobno obok obelisku Niemcy zakopali beczki z winem. Niczego nie znaleziono, a obelisk zrzucono w dół po zboczu.

Na starej fotografii widać, że było to również miejsce odpoczynku, a może i spotkań. Są widoczne ławeczki i osoby.

I tak sobie z Tadeuszem pomyśleliśmy, że może by to miejsce doprowadzić do porządku, postawić ławeczki i jakąś tablicę informacyjną ze starym zdjęciem, jak to jest w niektórych miejscach w mieście. Nie potrzeba dużych nakładów, a może nawet żadnych. Potrzebna jest tylko zgoda władz na wycięcie drzew i krzaków w uzgodnieniu z Nadleśnictwem, czy może Konserwatorem zabytków.

Może zainteresuje się tym jakieś stowarzyszenie w Bielawie, a może Towarzystwo Przyjaciół Bielawy? Chętni do wykonania wszystkich prac na pewno w Bielawie się znajdą, jak swego czasu byli chętni do remontowania wieży widokowej na Kalenicy za czasów burmistrza Emiliana Kupca.

Czy jest ktoś chętny, aby tym się zająć od strony organizacyjnej? Jest pole do popisu, a nawet platz.