Cmentarz ewangelicki w Bielawie

           Jak cmentarz to wiadomo, że historia raczej smutna. W tym przypadku smutniejsza tym bardziej, że tego cmentarza już nie ma. A mam na myśli miejsce po cmentarzu ewangelickim w Bielawie, które znajduje się przy ul. Stefana Żeromskiego na wysokości szpitala. Do 1945 roku był to szpital ewangelicki.

            Co do historii tego miasta, miasta Bielawa, w którym mieszkamy, to odsyłam do „Kroniki” pana Krzysztofa Pludro. Ja chcę tylko krótko wspomnieć o tym opuszczonym i zaniedbanym miejscu.

                Ten cmentarz jest nieużywany, a więc może być zlikwidowany, jeśli przepisy na to pozwalają. Stan na dzisiaj tego miejsca jest jednak nieciekawy. Jest to miejsce opuszczone i zupełnie zaniedbane.

            Ja, mimo że przejeżdżałem i przechodziłem tamtędy tysiące razy, jakoś nigdy wcześniej nie zainteresowałem się bliżej tym miejscem. Dopiero niedawno poszedłem tam po raz pierwszy, aby naocznie przekonać się, jak tam jest i co jeszcze pozostało po cmentarzu mieszkańców Bielawy sprzed wielu lat.

            Grobów już nie ma. Nie pamiętam, żebym kiedykolwiek od 1975 roku widział jakieś pozostałości cmentarza. Pamiętam tylko, gdy powstawał budynek Centrali Telefonicznej, że podobno odkopywano jeszcze jakieś ludzkie szczątki. Jest na to nawet wiarygodny świadek, który widział otwarte krypty i grobowce. Szczątki ekshumowano i przeniesiono podobno na cmentarz komunalny. W tym miejscu gdzie stoi centrala były groby małych dzieci.

            Sądząc po opuszczonym i nie zagospodarowanym terenie, należy przypuszczać, że właśnie tam, na tym obszarze znajdował się cmentarz. Wydaje mi się, że ten szpaler drzew mógł być cmentarną aleją. Cały teren byłego cmentarza dokładnie obszedłem. Przyznaję, że było mi bardzo nieprzyjemnie, gdy zobaczyłem, w jakim poszanowaniu to miejsce się znajduje. Po lewej stronie przy murze znajdują się jeszcze jakieś elementy pozostałości po cmentarzu. Ogólne wrażenie jest jednak bardzo przygnębiające. W części dawny cmentarz jest wysypiskiem śmieci. Przez wyłom w murze wyrzuca się śmieci i odpadki wprost na teren dawnego cmentarza. Na drzewie są pozostałości od kosza do gry w koszykówkę, co wskazuje, że ktoś tam zrobił sobie boisko do gry. Widziałem panią z pieskiem. Jest jakaś hałda odpadów i kamienne bloki z pobliskiego warsztatu kamieniarskiego. No i ogólnie, przygnębiający obraz tego miejsca. A wszystko to tylko 100 metrów od Urzędu Miasta.

            Pan burmistrz chwali się często, jak to zagraniczni goście zauważają dokonania miasta. To chyba goście z Azerbejdżanu. A gdyby tak zagraniczni goście z Niemiec zechcieli zobaczyć miejsce pochówku swoich przodków, co by zobaczyli? Myślę, że to samo, co ja.

            Swego czasu na tym terenie był też komis samochodów. Jakoś chyba ten interes na cmentarzu nie szedł, bo po niedługim czasie samochody zniknęły.

            Czy jest jakiś problem? Ja uważam, że jest. I nie chodzi mi w tym wypadku o  obwinianie kogokolwiek. Ja tylko proponuję, żeby usiąść i o tej sprawie poważnie porozmawiać. Myślę, że da się coś załatwić choć doraźnie.

            Daję tu za przykład Dzierżoniów, w którym w miejscach cmentarzy jest trawa i są one oznaczone tablicami informacyjnymi. Byłem tam dzisiaj specjalnie i znalazłem cztery takie miejsca, które również załączam w galerii.

            I odnośnie naszego cmentarza też była taka propozycja, aby upamiętnić to miejsce w znaczący sposób, ale władze Bielawy nie zgodziły się. Ja nie wiem, które władze i kiedy to miało miejsce, ale temat zignorowano. Myślę, że tym razem władze podejdą do tego tematu bardziej odpowiedzialnie i z szacunkiem do tych, którzy to miasto, miasto Bielawę, nam pozostawili.

            Rozmawiałem ze starszymi mieszkańcami Bielawy o tym cmentarzu. Opowiadali, co Polacy potrafili zrobić z protestanckim cmentarzem. Żadnego szacunku dla zmarłych, którzy jeszcze w jakiś sposób są wśród nas, jakby wszyscy oni byli niegodnymi pamięci  hitlerowcami. To źle świadczy o nas.

            Mam nadzieję, że jednak znajdzie się ktoś, kto okaże się odpowiedzialny i zaproponuje sposób na kompleksowe i ostateczne rozwiązanie tej kwestii.

            Mogę pomóc.

Załączone zdjęcie - dzięki uprzejmości pana Andrzeja Bohdanowicza.

GALERIA - Tu był w Bielawie cmentarz ewangelicki
GALERIA - Miejsca po cmentarzach w Dzierżoniowie