Jak podbiliśmy Rosję

Przeczytałem ostatnio ciekawą książkę autorstwa Mariusza Świdra o Polakach „na usługach” Rosji (w tym Rosji sowieckiej i ZR). Autor w jakiś sposób jest z Rosją związany, bo studiował w Moskwie. Pracował w MSZ, zajmował się handlem zagranicznym no i ma żonę, rodowitą Rosjankę z samej Moskwy.

Cienka ta książka, bo zaledwie stu stronicowa, wydana w 2014 roku, daje jednak pojęcie o Polakach uwikłanych w polityczną rzeczywistość obecną i minionych wieków w układach Polska – Rosja. Widać wyraźnie sympatię autora do Rosji i totalne rozgrzeszanie zrusyfikowanych Polaków pod zaborem rosyjskim. Na zakończenie książki pisze:

Tak wielu Polaków miało swój los związany z Rosją – że mógłbym o tym pisać następnych kilkanaście czy kilkadziesiąt stron. Ale powyższych przykładów wystarczy, by pokazać – jak wielki wkład miał nasz naród w budowanie współczesnej Rosji. I nie chodziło mi w mej pracy o wprowadzenie w kompleksy – czy też na odwrót – leczenie kompleksów któregoś z naszych dwóch wielkich słowiańskich narodów. Chciałem pokazać – jak bardzo ich losy (także krajów) były ze sobą powiązane.

(…)

Umiejmy wykorzystać to – co nas łączy. Rosja jest ścianą – która chroni Europę przed zalewem Wschodu, przed fundamentalistycznym Państwem Islamskim. (…). Dobre relacje miedzy Polską a Rosją leżą w interesie obu krajów i narodów. A kto może pokazać korzyści ze złych relacji? Kto jątrzy? Nie wiem. Zapewne ten, kto ma w tym interes.

Do wielu znanych osób pochodzenia polskiego, jak również Polaków, o których słyszało się już sporo, autor dołącza wielu innych, a nawet bardzo wielu, czym niewątpliwie czytelnika zaskakuje. Przedstawię kilka z takich sytuacji w oparciu o materiał książkowy, zaczynając od „najwyższej półki”.

Otóż z książki dowiadujemy się, że Józef Stalin był biologicznym synem hrabiego Mikołaja Przewalskiego, który wraz z bratem bywał w Tyflisie i Gori, z Gruzji często wyruszał w swoje wyprawy.

Podobno Chruszczow w jednej z rozmów z Gomułką na temat Stalina miał powiedzieć – „przecież on był wasz”.

Co do Nikity Chruszczowa, to też był Polakiem.

Sam Chruszczow zresztą odnosił się z dużą sympatia do Polaków. Często podkreślał, ze jego żona Janina Kucharczuk, urodzona na Zamojszczyźnie, jest Polką. Wspominał nie raz, że wychowywał się w tej części Ukrainy, gdzie mieszkało wielu Polaków – i bawił się wspólnie z nimi na „jednym podwórku”. Zresztą w rosyjskim Internecie można znaleźć wiele artykułów o tym, że Chruszczow był biologicznym synem Polaka. W jego rodzinnej wsi Kalinówce tak zresztą jego, jak i jego siostrę nazywano: „Polacy”.

Jeśli już wymieniono jako żonę Polkę słynnego Rosjanina, to choć Włodzimierz Uljanow Lenin nie był Polakiem, to już jego żona miała polskie pochodzenie:

Ale mam dla Państwa niespodziankę: otóż Polakiem nie był Włodzimierz Uljanow Lenin. Wódz Rewolucji miał pochodzenie kałmucko-niemiecko-rosyjsko-szwedzko-żydowkie. Ale już jego towarzyszka życia Nadieżda Krupska była z pochodzenia Polką. Pradziad Kalikst Krupski pochodził spod Wilna. Jego syn Ignacy – mimo, że był rosyjskim oficerem opowiedział się po stronie powstańców listopadowych w 1830 roku. Syn Ignacego Konstanty, oficer rosyjski – szpiegował na rzecz powstańców styczniowych i to jemu w 1869 roku urodziła się córka Nadieżda – przyszła żona Lenina.

Jak to autor pisze: Wielu Polaków w Rosji było wiernymi poddanymi tego państwa, widząc przyszłość Polski w powiązaniu z Rosją. Inni zaś uważali Rosję za okupanta – i walczyli z nią w powstaniach, wojnach itp.

Przypomina mi się tu opowiadanie mojego dziadka Franciszka Kostrzewy, który brał udział w I-szej wojnie światowej walcząc po stronie rosyjskiej. Gdzieś na froncie w okopach, siedząc naprzeciwko blisko niemieckich okopów, tak jedni jak i drudzy żołnierze zorientowali się, że mają do czynienia z Polakami. Po dogadaniu się, pod osłoną nocy spotkali się w niemieckich okopach. I tam właśnie jedni drugich przekonywali, z kim powinno się trzymać, bo każda ze stron, tak rosyjska jak i niemiecka, miała jakąś koncepcję co do przyszłości samodzielnego państwa polskiego. Wniosek z tego, że była również taka propaganda wśród żołnierzy walczących przeciwko sobie.

Autor wspomina Polaka pochodzącego z Wilna – Józefa Łukaszewicza. To w kontekście Lenina:

Jego dwaj stryjowie zginęli w Powstaniu Styczniowym, wuj był na syberyjskim zesłaniu. Łukaszewicz założył w 1886 roku tajną organizację. Chcąc nawiązać do poprzedniczki – nazwał ją „Frakcja Rewolucyjna Narodnoj Woli”. Do organizacji należeli zarówno Polacy – jak i Rosjanie. Rosjanie to: (…), Aleksander Ulianow. Polacy to: Józef Łukaszewicz, (…), Bronisław Piłsudski i Józef Piłsudski. Program założonej przez spiskowców Frakcji Rewolucyjnej Narodnoj Woli napisany został przez Aleksandra Uljanowa – brata Włodzimierza Ulianowa ( Lenina). Druk tego programu odbywał się w mieszkaniu Bronisława Piłsudskiego – brata Józefa Piłsudskiego. Dwóch przyjaciół i wspólników – których rodzeni bracia za 30 lat będą stać na czele dwóch wrogich państw, walczących ze sobą w śmiertelnej wojnie 1919/1921. Jakaż smutna ironia losu!

Bardzo wielu Polaków wiązało swoją karierę z wojskiem tak carskim jak i bolszewickim, i Armią Czerwoną. Nie będę ich wymieniał, ale polecam do przeczytania książkę. Zapewne rażącym będzie wydawać się przykład stosunku autora do Armii Radzieckiej i jej bezkrytyczne gloryfikowanie. Takim przykładem jest wspomnienie Iwana Czernichowskiego:

Nie doczekał oficjalnego mianowania na marszałka inny radziecki bohater polskiego pochodzenia – generał armii Jan (Iwan) Czernichowski. Zginął na froncie w 1945 roku na pięć dni przed planowaną uroczystością wręczenia mu marszałkowskiej buławy. Dwukrotnie otrzymał najwyższe odznaczenie – tytuł Bohatera Związku Radzieckiego. W miejscu, gdzie zginął, stoi na Mazurach jego pomnik. W ostatnim czasie jakiś miejscowy kacyk – pewnie dla zdobycia rozgłosu – zaczął domagać się usunięcia pomnika tego wybitnego generała, Polaka z pochodzenia. Żałosne to i smutne.

Tak. Żałosne to i smutne, że Polak Mariusz Świder wpisuje się niejako w poczet Polaków i Rosjan polskiego pochodzenia widząc w carskiej Rosji, Związku Radzieckim i Rosji Putina alternatywę dla Polski w objęciach wschodniego sąsiada.

Autor przytacza bardzo wielu wielkich Polaków, tych prawdziwych i tych zrusyfikowanych: naukowców, podróżników, aktorów, polityków a w szczególności wojskowych na wysokich, generalskich stanowiskach i czasami nawet wyżej. Nie podaje jednak znamienitej postaci Witolda Jarkowskiego (1875 – 1918), inżyniera aeronauty, pioniera lotnictwa. Zauważył go Stefan Żeromski w „Przedwiośniu” pisząc o nim:

Witold Jarkowski, genialny wynalazca, świetny teoretyk awiatyki, profesor, najcudniejsza dusza człowiecza, ozdoba rodu ludzkiego, jako dziesiąty w szeregu, stawiony pod ścianą bez żadnej winy, podle kulami zabity.

Tak już tylko jako ciekawostki przytoczę fragmenty tekstu dotyczące innego wybitnego Polaka – Feliksa Dzierżyńskiego. To Dzierżyński, syn Edmunda, polskiego szlachcica, był twórcą CZEKA przemianowanej później na NKWD. Instytucja ta w momencie powstania w 1918 roku liczyła sobie 23 osoby, w 1920 roku 27.000, a w 1921 roku – 310.000 osób. Cała ta struktura opierała się na Polakach. Dzierżyński przez cały czas miał przy sobie najbardziej zaufanego człowieka – swojego osobistego sekretarza. Był nim – jak nietrudno się domyślić – Polak. Nazywał się Stanisław Redens syn Franciszka i był mężem Anny Allilujewej, starszej siostry żony Stalina.

Gdy w 1924 roku zmarł Lenin, to na jego pogrzebie wielkiego zaszczytu niesienia trumny dostąpił Feliks Dzierżyński. Gdy w 1926 roku zmarł Dzierżyński – z wielką dumą jego trumnę nieśli na swych barkach Józef Stalin wraz z Lwem Trockim.

Czy w obecnej chwili, gdy w Kaliningradzkoj Obłasti stoją Iskandery wycelowane w Polskę, autor, Mariusz Świder, podzielałby swoje zdanie z polskim Żydem z pochodzenia, wiceprzewodniczącym Dumy Władymirem Żyrinowskim?

Ciekaw jestem odpowiedzi. Niemniej jestem ciekaw, jaki los dla Polski wyczytała z gwiazd żona autora – Swietłana, zajmująca się psychologią i astrologią.